RASHID YEKINI ALIYEKUFA NA DONGE NA MOYONI

MEI 4, mwaka huu wapenzi wa soka Nigeria na Afrika kwa ujumla walipokea habari za kusikitisha, kuhusu kifo cha mshambuliaji mahiri zamani barani, Rashidi Yekini.

Rashidi Yekini alikuwa mshambuliaji hatari kabisa kuwahi kutokea nchini Nigeria tangu kugunduliwa kwa mchezo wa soka. Alipewa jina la utani la ‘Ye-King’ kutokana na ufumaniaji wake wa nyavu.

Alikulia mjini Kaduna ambaklo alikuwa ni gumzo kwa mashabiki wa soka kabla ya kujulikana nchi nzima.

Mwaka 1994, Yekini aliiongoza Super Eagles kutwaa taji la Mataifa ya Afrika huko Tunisia na kuwa mfungaji bora. Alikuwa tishio kwa mabeki na makipa wa upinzani waliokuwa wakishindwa kumdhibiti, kutokana na umbo lake kubwa na mashuti makali.

Baada ya mashindano ya Tunisia mwaka 1994, dunia nzima ilikuwa na furaha ya kikaribisha timu bora ya Afrika kwenye fainali zake za mara ya kwanza za Kombe la Dunia zilizofanyika Marekani. Mechi ya kwanza ya Nigeria ilikuwa dhidi ya Bulgaria kwenye Uwanja wa Cotton Bowl huko Dallas.

Mbele ya mashabiki zaidi ya 40,000, Super Eagles ilifunga bao la kwanza dakika ya 21 kutokana na shambulizi kali lililotengenezwa na Yekini ambaye wakati huo alikuwa akichezea Victoria Setubal ya Ureno.

Lilikuwa bao zuri lililotokana na uchezaji wa uhakika kutoka winga ya kulia alikokuwapo winga wa Ajax Amsterdam ya Uholanzi - Finidi George.

Nyota huyo, Finidi, aliichanganya beki ya Bulgaria na kupiga krosi bomba iliyomkuta Yekini akiwa kwenye kasi ndani ya mita sita kutoka langonmi mwa Bulgaria. Hakufanya makosa na kuandika bao la kwanza la Nigeria kwenye historia ya Kombe la Dunia.

Uwanja mzima ulilipuka kwa shangwe na nusura Yekini azichane nyavu za Bulgaria kwa furaha kubwa iliyoonekana wazi mwili mzima.

Aina yake ya ushangiliaji iliingia kwenye vitabu vya kumbukumbu. Mechi hiyo ilimalizika kwa Nigeria kushinda 3-0 na kuizamisha kabisa timu iliyokuwa ikiongozwa na Hristo Stoichkov. Ni mechi iliyoshuhudia ubora wa soka la Afrika duniani.

Baada ya kustaafu soka la kimataifa, Yekini alishangaza watu aliporejea kwenye Ligi Kuu ya Nigeria, na kung’ara akiwa na Julius Berger ya Lagos msimju wa 2005-2006. Alifunga mabao kadhaa kabla hajatangazaa kustaafu kikweli kweli na kumuachia umaarufu mkubwa.

Akiwa na Super Eagles alifunga mabao 37 na alijinyakulia heshima duniani alipopewa tuzo ya uanasoka bora wa mwaka wa Afrika na CAF mwaka 1993.

Wakali wengine wa enzi zake kama Daniel Amokachi, Samson Siasia, Augustine Eguavoen, Mike Emenalo, Sunday Oliseh na Ben Iroha ama wameifundisha timu ya taifa au kuajiriwa na Nigeria Football Federation ( NFF) au klabu za Ulaya, ni tofauti kabisa kwa Rashidi Yekini alikuwa ‘kimya’ alijiweka mbali na umaarufu baada ya soka, akibaki kuwa mchamungu tu

Hakuna aliyekuwa akifahamu nyendo zake, ingawa ni wazi walijua alikuwa anaishi Ibadan. Aligoma kuzungumza na waandishi wa habari wanaomwinda mara kwa mara kwa ajili ya mahojiano. Mwandishi aliyejaribu kupanga mahojiano kwa msaada wa mchezaji mwenzake na Yekini nyumbani kwake, alishangaa pale mpachika mabao huyo alipogoma kufungua mlango!

Pia Yekini alimuonya rafiki yake aache mara moja kuwapeleka waandishi wa habari nyumbani kwake. Ni kwa nini Yekini, aliyefunga bao la kwanza la Nigeria kwenye Kombe la Dunia aliamua kujitenga na jamii?

Aligomea ombi la NFF la kuipeleka pasi yake ya kusafiria ili atengenezewe visa ya kwenda Afrika Kusini kwenye Fainali za Kombe la Dunia mwaka juzi. Mabosi hao wa soka walikuwa wamemteua Yekini kuwa Balozi kwenye Kombe la Dunia 2010 pamoja na kocha wa zamani wa timu ya taifa, Christian Chukwu, wachezaji wa zamani wa Eagles, Garba Lawal, Amodu Shuaibu na Tijani Yusuf.

Tangu atundike buti mwaka 2005 baada ya kuzichezea Julius Berger FC na Gateway FC ya Abeokuta, alikuwa anajali shughuli zake tu. Sababu kadhaa zilikuwa zikitolewa kuhusu chuki ya Yekini kwa jamii.

Kuna uvumi kuwa mshambuliaji huyo wa zamani wa Eagles ana matatizo na wachezaji wenzake wa timu ya taifa. Kulikuwapo na taarifa zisizo rasmi kuwa kulikuwa na njama za kutompasia mipira nyota huyo wakati wa fainali za Marekani mwaka 1994.

Inasemekana kuna kundi la wachezaji walichukizwa na jinsi alivyoshangilia kwa nguvu baada ya kuifunga Bulgaria. Yekini hakufunga bao lingine kwenye fainali za Kombe la Dunia mwaka 1994. Na kikundi hicho kiliendelea kumwangusha hata kwenye fainali za 1998 huko Ufaransa.

Huenda pia Yekini hakupenda kukutana na wabaya wake, ambao baadhi yao walikwenda Afrika Kusini.

Halafu kuna suala la Jenerali Sani Abacha. Baada ya kombe la mataifa kule Tunisia mwaka 1994, Yekini alikuwa ameweka kimiani mabao 13 na alikuwa na lengo la kuvunja rekodi ya mabao 14 ya Laurent Pokou wa Ivory Coast.

Ndoto hizo za kutimiza azma hiyo kwenye fainali za Mataifa ya Afrika nchini Afrika Kusini mwaka 1996 zilichanwa na uamuzi wa Abacha kuizuia Eagles kushiriki mashindano hayo baada ya kuhitilafiana na Nelson Mandela. Nigeria ilifungiwa kushiriki fainali za Burkina Faso mwaka 1998.

Mwaka 2000, wakati Nigeria na Ghana zilipoandaa mashindano hayo, enzi za Yekini zilikuwa zimepita. Samuel Eto Fils wa Cameroun akaivunja rekodi aliyokuwa akiitamani Yekini.

Insemekana kuwa hadi anafikwa na umauti, Yekini alikuwa akiumizwa sana na jambo hilo na alikamua kuuguza majeraha hayo kwa kuwa peke yake. Wachambuzi wengine wa soka wanasema uduni wa elimu aliokuwa nayo Yekini ulimzuia kujichanganya na wenzake wenye elimu zaidi yake.

Kabla ya kifo chake, alikuwa anaendesha hoteli iitwayo Liberty Motel, Barabara ya Ring, Ibadan, jimbo la Oyo, japo hakupenda kujichanganya na watu. Inasemekana hata marafiki zake ni wachache sana kwenye jiji hilo la zamani.

Naam, huyo ndiye Rashid Yekini, nguli wa soka aliyeiaga dunia kipweke licha ya umaarufu mkubwa na heshima aliyojijengea- zaidi kutokana na chuki aliyokuwa nayo dhidi ya wabaya wake, ambayo inadaiwa ilichangia kifo chake. Mungu aiweke pema poponi roho ya marehemu. Amin.

WASIFU WAKE:

JINA: Rashidi Yekini

KUZALIWA: Oktoba 23, 1963 (Miaka 47)

KUFARIKI DUNIA: Mei 4, 2012

ALIPOFIA: Ibadan

KLABU ALIZOCHEZEA:

Mwaka              Klabu

1981–1982        UNTL Kaduna

1982–1984        Shooting Stars

1984–1987        Abiola Babes

1987–1990        Africa Sports

1990–1994        Vitória Setúbal

1994–1995        Olympiacos

1995–1996        Sporting Gijón

1997         Vitória Setúbal

1997–1998        FC Zürich

1998–1999        Bizerte

1999         Al-Shabab

1999–2002       Africa Sports

2002–2003       Julius Berger

2005                Gateway

(Tangu 1986 hadi 1998, aliichezea Nigeria mechi 70, akaifungia mabao 37)

Monday, May 21, 2012